Intuicyjne jedzenie - co to takiego?

Już ponad rok siedzimy zamknięci w domach z powodu pandemii koronawirusa. Na wyciągnięcie ręki mamy zawsze coś do jedzenia. Głodni, czy nie, wręcz odruchowo sięgamy po słodycze,przekąski, kanapki, różne napoje, soki itp.     Przy zmniejszonej aktywności fizycznej to prosta droga do nadmiernej masy ciała i problemów zdrowotnych.

Myślicie, że będę zachęcać Was do diet, czy wskazywać co jeść, a czego unikać. Nie. Nawet nie jestem ekspertem w tej dziedzinie. Chcę tylko przypomnieć Wam o tzw. INTUICYJNYM  ODŻYWIANIU- filozofii jedzenia, która uczy, że tak naprawdę to TY jesteś ekspertem w dziedzinie znajomości swojego ciała i odbierania sygnałów głodu i sam jesteś w stanie dokonać najlepszych dla zdrowia i kondycji swojego organizmu wyborów żywieniowych. Aby jeść intuicyjnie, trzeba nauczyć się zaufania do swojego organizmu i rozróżniać głód fizyczny od emocjonalnego.

• Głód fizyczny jest to potrzeba biologiczna, która nakazuje, byś uzupełnił zasoby składników odżywczych. Zostaje zaspokojony, gdy spożyjesz posiłek lub przekąskę.
• Głód emocjonalny jest spowodowany różnymi brakami na tej płaszczyźnie. Smutek, samotność i znudzenie to tylko niektóre z uczuć potencjalnie mogących zwiększać apetyt na żywność. Jednak w konsekwencji zjedzenie czegoś wywołuje poczucie winy, a w skrajnych przypadkach nawet nienawiść do samego siebie.

Jedzenie intuicyjne nie oznacza, że możemy jeść co nam się żywnie podoba bez patrzenia na konsekwencje. To oznaczałoby bezmyślność, podczas gdy w tej koncepcji żywieniowej chodzi o coś zupełnie innego - o dokonywanie takich wyborów, które nie tylko odżywią nasze ciała, ale także będą satysfakcjonujące dla podniebienia. O uzmysłowienie sobie na jak wiele możemy sobie pozwolić bez osądzania się, gdy zjemy więcej. U osób cierpiących na nadwagę zastosowanie tej koncepcji żywieniowej pozwala w bezbolesny sposób raz na zawsze rozwiązać problemy z nadmiarem kilogramów.
Oto dziesięć podstawowych zasad intuicyjnego jedzenia zaproponowanych przez amerykańskie dietetyczki EvelynTribole i ElyseResch

1. Jedzenie intuicyjne – zrezygnuj z diet

To błędne koło, w które wpada tak wiele osób, prowadzi do rozregulowania organizmu, problemów ze zdrowiem, zniechęcenia i obniżonego poczucia wartości wywołanego licznymi nieudanymi próbami stracenia zbędnych kilogramów. I o ironio, bardzo często w wyniku kolejnych diet nie tylko nie chudniemy, ale wręcz przeciwnie z powodu efektu yo-yo przybieramy na wadze.

2. Jedzenie intuicyjne – rozpoznaj głód

Głód jest tylko jednym z powodów dla których sięgamy po jedzenie. Powinien być jedynym. Tymczasem jemy, bo się nudzimy, bo oglądamy telewizję, bo uważamy, że już powinniśmy, mimo że jeszcze nie jesteśmy głodni, bo chcemy zagłuszyć stres i złe emocje, bo uczeni jesteśmy opróżniać talerz do końca.

Naucz się odróżniać prawdziwą potrzebę jedzenia od chęci odwrócenia uwagi za pomocą żywności od swoich problemów.

3. Jedzenie intuicyjne – nie walcz z jedzeniem

Kiedy przestaniesz dzielić pokarm na “dobry” i “zły” i zaczniesz jeść z umiarem wszystko czego chcesz, nagle okaże się, że jedzenie nie ma nad już tobą władzy, że nie zaprząta każdej twojej myśli. Im mniej rygorystyczny jest twój sposób żywienia, tym mniej odczuwasz pokus i mniej masz zachcianek.

4. Jedzenie intuicyjne – walcz z własnym fanatyzmem żywieniowym

Przestań kierować się sztywnymi zasadami żywieniowymi, bądź elastyczny. Tak, to dobrze nie jeść kilka godzin przed położeniem się spać, ale jeżeli jesteś głodny, nie zmuszaj siebie do rezygnacji z jedzenia. Tak, słodycze to zazwyczaj mnóstwo pustych kalorii, ale jeżeli masz na nie ochotę, od czasu do czasu nie zaszkodzą.

Zamiast stosować surowe reguły zastanów się, czy i dlaczego chcesz coś zjeść. Czy na pewno jesteś głodny, czy jedynie zmęczony, a może tylko lekko odwodniony. Wprowadź własne małe zasady, ale nie bądź wobec nich bezkrytyczny i nie stosuj ich dogmatycznie. Adoptuj je do okoliczności, reagując w konkretnej sytuacji.
 

5. Jedzenie intuicyjne – przestań jeść, kiedy jesteś syty

Słuchaj sygnałów, które wysyła ci twoje ciało. Informacja o sytości dociera do naszego mózgu po około dwudziestu minutach. Często nie wiedząc o tym, że zjedliśmy już wystarczająco dużo, konsumujemy dalej. Dlatego powinno się spożywać jedzenie powoli, przedłużając gryzienie i przeżuwanie pokarmów. Dobrze jest także w trakcie posiłku robić sobie krótkie przerwy, by nie przegapić momentu w którym jesteśmy już syci.

Nie warto także narzucać sobie bezwzględnej zasady, że przerwa między posiłkami powinna wynosić co najmniej trzy godziny. Nieuświadomiona obawa przed długim okresem bez jedzenia powoduje, że najadamy się na zapas ignorując uczucie sytości.

6. Jedzenie intuicyjne – ciesz się jedzeniem

Jedzenie jest źródłem radości, z której nie warto rezygnować.

7. Jedzenie intuicyjne – skończ z zajadaniem swoich emocji

Jedzenie nie rozwiązuje problemów emocjonalnych, tylko je pogłębia. Pocieszanie się nim w sytuacji napięcia nerwowego powoduje, że przez chwilę czujemy się lepiej. Ostatecznie jednak przygnębia nas i podłamuje jeszcze bardziej, bo nasze pierwotne problemy nie zniknęły, a pojawiły się nowe w postaci nadprogramowych kilogramów.

Naucz się odróżniać głód fizyczny od głodu emocjonalnego. Świadomie wypracuj sobie nowe, konstruktywne sposoby radzenia sobie ze stresem, np. spacery, praca w ogrodzie, słuchanie muzyki. Kiedy sięgasz po jedzenie zadaj sobie pytanie po co to robisz? Czy jesteś głodny, czy raczej smutny,zniechęcony, nieszczęśliwy.

8. Jedzenie intuicyjne – szanuj i akceptuj swoje ciało

Nasze ciało jest niesamowite: potrafi oddychać, kochać, dawać życie. Jest środkiem transportu dla naszej duszy i istnienia. Gdybyśmy potrafili w ten sposób na nie patrzeć, dostrzeglibyśmy cud jakim jest bez względu na jego rozmiar czy wiek.

Zaakceptuj swoje ciało – to banał, ale innego nie będziesz mieć. Nie narzucaj mu nierealistycznych oczekiwań. Nie pragnij, by było podobne do innych. Uznaj własną indywidualność i wyjątkowość.

9. Jedzenie intuicyjne – ruszaj się dla przyjemności

Ruch to zdrowie – każdy ci to powie. Ruch to też jedna z większych przyjemności. Z jakiegoś jednak powodu wielu z nas w ten sposób nie myśli. Dlaczego? Ponieważ nasze pokręcone umysły nie są w stanie pojąć, że ważne cele można osiągać w przyjemny sposób. Dla nich to po prostu nie może się udać. Uważają one, że radość i lekkość banalizuje cały proces i że zrzucić zbędne kilogramy można tylko w wyniku ciężkiej, katorżniczej pracy, a nie wesołej zabawy.

Efekt tego jest taki, że o ile na krótką metę jesteśmy w stanie się zmusić do regularnego ruchu, o tyle w perspektywie całego życia rzadko kto z nas przywiązuje do niego wagę.

Znajdź formę ruchu, którą polubisz i będziesz chcieć wykonywać regularnie. To wcale nie muszą być ćwiczenia lub siłownia, jeżeli te wywołują w tobie zniechęcenie. Jazda na rowerze, pływanie, taniec lub po prostu chodzenie kontrolowane za pomocą krokomierza to ciekawe sposoby, by zadbać o siebie.
 

10. Jedzenie intuicyjne – szanuj swoje zdrowie

Troska o zdrowie powinna stać u podstaw naszych wyborów żywieniowych. Pokarm ma nas odżywiać, dawać siłę i energię, by nasze organizmy mogły poprawnie funkcjonować. Każdy z nas powinien nauczyć się obserwować swoje ciało i odkryć co jest dla niego korzystne, a co nie.

Powinniśmy poszerzać swoją znajomość dietetyki i medycyny, zmieniać lub formować nowe nawyki żywieniowe. Bogatsi w nową wiedzę będziemy potrafili odróżnić wysokowartościowy pokarm od tego, który tylko zapycha nie przynosząc korzyści. Zrozumienie w jaki sposób żywność wpływa na nasze samopoczucie i formę, pozwala przeprogramować nasz wewnętrzny komputer żywieniowy, który odtąd będzie dokonywał wyborów w oparciu o nowe dane.

Na koniec ważna uwaga.Osoby chore na schorzenia przewlekłe, takie jak cukrzyca, choroba Hashimoto,które muszą przestrzegać pewnych reguł i zjadać określone porcje posiłkóww określonym czasie, nie mogą kierować się zasadami intuicyjnego jedzenia. 

Kto chce zgłębić wiedzę na ww.temat, zachęcam do lektury - "Jem intuicyjnie. Rewolucyjny program, który działa" EvelynTribole i ElyseResch; wydawnictwo Harmonia

XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX

Gdzie szukać pomocy w trudnych chwilach.

Szanowni Państwo.
W związku z zawieszeniem zajęć z powodu pandemii koronawirusa i pojawiającymi się sygnałami, że nie wszyscy uczniowie i rodzice odnajdują się w tej nowej rzeczywistości, Poradnia Psychologiczno  Pedagogiczne w Dębicy oraz  Środowiskowy Ośrodek Pomocy Psychologicznej i Psychoterapeutycznej dla dzieci i młodzieży w Jaśle udzielają konsultacji psychologicznych zarówno dla uczniów jaki  i ich rodziców.

Poradnia Psychologiczno  Pedagogiczne w Dębicy

poniedziałek  8.00 – 12.00            Anna Kiwak   694 – 086 – 879
wtorek  12.00 – 16.00                   Paula Ratusińska – Gromny   798 – 683 – 154
środa  8.00 – 12.00                       Aneta Wąsowska – Sobków   605 – 070 – 185
czwartek  12.00 – 16.00                Anna Świerk    501 – 163 – 725
piątek  8.00 – 12.00                      Krzysztof Borowiec   661 – 555 – 982

Środowiskowy Ośrodek Pomocy Psychologicznej i Psychoterapeutycznej dla dzieci i młodzieży w Jaśle (w ramach kontraktu z NFZ)

 Numery telefonów psychoterapeutów   532 - 560 - 673

                                                        515 – 098 – 568

                                                        669 – 056 - 479

Drodzy rodzice - bądźcie wsparciem dla swoich dzieci, które na swój sposób przeżywają ten trudny czas, zachęcajcie je do odrabiania zlecanych im przez nauczycieli zadań, a w przypadku trudności, korzystajcie z porad fachowców.
Pozdrawiam serdecznie życząc wytrwałości i pogody ducha.

Pedagog szkolny - Małgorzata Kmiecik

Szanowni Państwo.

W związku z zawieszeniem zajęć z powodu pandemii koronawirusa informuję, że jestem do Państwa dyspozycji i w razie pojawienia się trudności wychowawczych czy dydaktycznych służę Państwu wsparciem i pomocą w godzinach: 9,00 – 13,30 ( w poniedziałek, wtorek, czwartek, piątek) oraz 13,00 – 16,30 w środy.

Drogi kontaktu : telefoniczny – 601141044 / e-mailowy: boguszcom@poczta.onet .pl

Wszyscy jesteśmy w trudnej sytuacji, jednak mam nadzieję, że ten stan nie potrwa długo. Pamiętajcie, że zdrowie i życie jest najważniejsze. Bądźcie wsparciem dla swoich dzieci, które na swój sposób przeżywają ten trudny czas i  zachęcajcie je do odrabiania zlecanych im przez nauczycieli zadań.

Pozdrawiam serdecznie życząc wytrwałości i pogody ducha.

XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX

„Moje emocje”

W okresie od 17.04. – 23.04.2020 r. wszyscy uczniowie mogli w e- dzienniku wypełnić ankietę, której celem było poznanie, jak młodzież czuje się w okresie epidemii -  co robi w wolnym czasie, jakie ma potrzeby, za czym tęskni i co jest dla niej najtrudniejsze.  

Na ankietę odpowiedziało 87 uczniów.

Ad.1. Wskaż 4 emocje, które najczęściej towarzyszą Ci w ostatnim okresie.

53% badanej młodzieży wskazało, że w obecnym czasie czuje się dobrze – jest szczęśliwa, zadowolona. Co 3 ankietowany  uczeń twierdzi, że do obecnej sytuacji podchodzi obojętnie. Również co 3 badany uważa, że jest już zmęczony całą sytuacją.

Co 5 ankietowany wskazał, ze towarzyszy mu rozdrażnienie, przygnębienie

Ad.2.Co robisz w wolnym czasie – po odrobieniu zadań?  Wskaż 4 najczęściej wykonywane czności.

Zdecydowana większość badanych swój wolny czas przeznacza na pomoc rodzicom, a także na Internet ( fb, you tube), rozmowy telefoniczne ze znajomymi oraz oglądanie telewizji. Uczniowie często także czytają książki/uczą się, rozwijają swoje zainteresowania  ( majsterkowanie, gra na instrumentach), uprawiają sport.                                                                 20 % badanej młodzieży twierdzi, że w wolnym czasie gra na komputerze.

Ad. 3. Co w obecnym czasie jest dla  Ciebie najtrudniejsze?

Najtrudniejszy dla młodzieży jest brak kontaktów ze znajomymi i brak rozrywki ( dyskoteka, kino). Utrudnieniem jest także przebywanie w jednym miejscu – czyli niemożliwość swobodnego przemieszczania się. Duży problem dla uczniów stanowi również zdalne nauczanie i izolacja od reszty rodziny.

Ad.4. Twoja największa potrzeba to … .

Największą potrzebą ankietowanych jest spotkanie się ze koleżankami/ kolegami/ rówieśnikami. Równie ważne potrzeby to -  powrót do szkoły oraz  bycie zdrowym i bezpiecznym.

XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX

---

Prawidłowe postawy rodzicielskie

 

Prawidłowe postawy rodzicielskie i związane z nimi sposoby postępowania rodziców wobec dziecka powinny podlegać zmianom w miarę jak rozwija się dziecko. Utrwalenie się postaw rodziców właściwych na pewnym etapie rozwoju dziecka może prowadzić do zakłóceń w stosunku rodzice – dziecko i w ślad za tym do nieprawidłowego rozwoju dziecka. W miarę jak dziecko dorasta, maleje kontakt fizyczny a rośnie kontakt i więź psychiczna dziecka z rodzicami . Tendencja do nadmiernej trwałości postaw rodzicielskich z wcześniejszych etapów rozwoju dziecka jest dość typowa dla rodziców dzieci w wieku dorastania, co stanowi jedną z przyczyn nieporozumień we wzajemnych stosunkach między rodzicami a dziećmi.

W literaturze często spotyka się stwierdzenia dotyczące postaw rodzicielskich jako prawidłowe                  i nieprawidłowe lub pozytywne i negatywne. Rzadko jednak występują one w postaci czystej, ekstremalnej. Zależy to od zrównoważenia i dojrzałości społeczno – uczuciowej rodziców, a także szeregu doświadczeń w życiu rodzinnym. Wyróżnia się następujące główne typy postaw rodzicielskich:

• akceptacja dziecka

Akceptacja dziecka wyraża się w miłości, dostrzeganiu i zaspokajaniu jego potrzeb fizycznych i psychicznych. Dziecko takie rozwija się prawidłowo, jest aktywne, pewne siebie. Akceptacja dziecka oznacza przyjmowanie go takim, jakim ono jest, z jego uosobieniem, możliwościami, cechami fizycznymi. Rodzice są życzliwi względem dziecka i są z niego zadowoleni. Kontakt z dzieckiem przynosi im zadowolenie i satysfakcję. Rodzice jednak zauważają i krytykują niewłaściwe postępowanie i zachowanie dzieci, nie przekreślają jednak jego osobowości.

• brak akceptacji – odtrącenie dziecka

Rodzice oczekując pierwszego dziecka snują o nim określone wyobrażenia. Pragną np. aby to była piękna dziewczynka o niebieskich oczach. Tymczasem rodzi się chłopiec – rodzice przeżywają rozczarowanie. Brak akceptacji jest powodem chłodu uczuciowego i odtrącenia, gdyż rodzice uważają kontakt z dzieckiem za uciążliwy a nawet odrażający. Wymagają od niego żelaznej dyscypliny, bezkrytycznego podporządkowania wszelkim nakazom. Za najdrobniejsze przewinienia stosują surowe kary – nawet znęcają się fizycznie, izolują dziecko od kolegów a nawet ośmieszają i poniżają. Osiągnięcia dziecka są przemilczane, niedostrzegane, potknięcia – wyolbrzymiane. W takich warunkach jest ono nieszczęśliwe, nie znajdując oparcia w osobach najbliższych szuka zrozumienia wśród osób równie pokrzywdzonych, żyjących czasem na tzw. marginesie społecznym. Może zamknąć się w sobie, stać się nieśmiałe, z trudem nawiązywać kontakt z innymi, a więc nie lubiane, osamotnione lub też odpowiadać buntem, ucieczką z domu, może również trafić wreszcie do zakładu wychowawczego.

• postawa współdziałania z dzieckiem

Współdziałanie z dzieckiem przejawia się w zaangażowaniu rodziców w sprawy dziecka. Rodzice wykazują zainteresowanie jego aktywnością, wciągają dziecko we własne działania. Zawsze jeśli tego potrzebuje – służą mu pomocą. Dopasowują swoje zachowania do poziomu rozwoju i potrzeb dziecka. Nie przedstawiają mu gotowych rozwiązań – jedynie doradzają. Utrzymują stały kontakt z dzieckiem, śledzą uważnie wszystko, co wymaga ich interwencji. Współdziałających rodziców cechuje aktywność w nawiązywaniu wzajemnych kontaktów. Przyjemnością dla nich jest nie tylko wspólne wykonywanie czynności, ale i wzajemna wymiana uwag, zdań, obserwacji.

• unikanie dziecka

Postawa unikająca stanowi lżejszą postać odrzucenia uczuciowego. Charakteryzuje się ubogimi więziami emocjonalnymi w rodzinie. Rodzice w kontaktach z dziećmi są niezręczni a więc ograniczają je do minimum albo też wykazują wierność wobec dziecka, nie interesują się jego aktywnością, nie zaspokajają w sposób wystarczający jego potrzeb, nie przejmują się dzieckiem, zaabsorbowani własnymi sprawami – zaniedbują je. Zamiast rozmowy z nim i zainteresowania się jego sprawami czasami kupują prezenty, dają pieniądze, aby w ten sposób upozorować wywiązywanie się z ról rodzicielskich. Dziecko wcześnie musi sobie radzić samo. Bywa, że takie dziecko znajdzie oparcie w nauczycielach, wychowawcach lub wartościowych kolegach. Może być jednak inaczej – w środowisku szkolnym mogą nastąpić poważne trudności wychowawcze, ponieważ brak oparcia w rodzicach naraża dziecko na niebezpieczeństwa. Chłopak wciągnięty w środowisko wagarowiczów czy narkomanów, łatwo może ulec wykolejeniu ze względu na brak kontroli przez rodziców.

• dawanie dziecku rozumnej swobody

Rodzice rozumieją, że wraz ze wzrastaniem dziecka potrzebuje ono coraz bardziej niezależności i swobody. Darzą je zaufaniem. Mimo, że przyznają dziecku dużą swobodę, potrafią utrzymać autorytet i kierować dzieckiem. Troszczą się o jego zdrowie i bezpieczeństwo, dążą do unikania fizycznych zagrożeń i emocjonalnych urazów.

• postawa nadmiernie chroniąca

Postawa nadmiernie chroniąca przejawia się nadmiernym skoncentrowaniem uwagi rodziców na dziecku, uleganiu mu, bezkrytycznym stosunku do niego. Rodzice usprawiedliwiają wszelkie wybryki i kaprysy dziecka. Przesadna opiekuńczość skłania do traktowania syna jako niezaradnego malucha, którego we wszystkim trzeba wyręczać: w karmieniu, w myciu, w ubieraniu, nie pozwala się mu na zabawę z rówieśnikami, żeby ktoś czasem nie wyrządził mu krzywdy. Dziecko takie długo jest niesamodzielne, niezaradne, niezręczne. Czasami jednak buntuje się, że nie jest już małym dzieckiem, lecz bez rezultatów. Ochraniany przed najdrobniejszymi niebezpieczeństwami, nie potrafi pokonać samodzielnie nawet drobnych przeszkód. Stosunek nadmiernie chroniący wyraża się także przewrażliwieniem na punkcie zdrowia, jego bezpieczeństwa, powodzenia w nauce. Nie może ono swobodnie biegać – bo się spoci, przeziębi, nie może uprawiać sportu – bo złamie nogę, nie może zbliżać się do innych dzieci – bo się zarazi, gdyż niektóre dzieci są chore. W kinie, w środkach lokomocji mogą być bakterie – lepiej z nich nie korzystać. Niepowodzenia w nauce tłumaczą rodzice niesprawiedliwością nauczycieli. Równocześnie matka ulega dziecku, toleruje zachcianki i niewłaściwe wyczyny dziecka, zaspokaja każdy jego kaprys i pozwala panować nad sobą. Rodzice przeceniają osiągnięcia dziecka, uważają je za wzór doskonałości. Brak jest właściwej rozumnej swobody dziecka. Tego typu postawę przejawiają częściej matki i dziadkowie.

• uznawanie praw dziecka

Rodzice uznają prawa dziecka jako równe w rodzinie, bez przeceniania i niedoceniania jego roli. Ustosunkowują się prawidłowo do przejawów jego aktywności, nie ograniczają jej, lecz uczą je odpowiedzialności za własne postępowanie. Nie są wścibscy i dyktatorscy. Kierują dzieckiem przez podsuwanie mu sugestii. Nie narzucają, nie wymuszają, lecz stosują także wyjaśnienia i tłumaczenia. Dziecko wie czego oczekują od niego rodzice i wie, że te oczekiwania są na miarę jego możliwości. Kontakt rodziców z dzieckiem jest aktywny.

• postawa nadmiernie wymagająca

Rodzice nie licząc się z indywidualnymi możliwościami dziecka chcą je ukształtować według z góry założonego wzoru. Nie biorąc pod uwagę jego zainteresowań, zdolności, pragnień, wymagają bezwzględnego podporządkowania stawianym mu wymaganiom. Podstawową metodą kierowania dzieckiem jest przymus. Nie ma ono prawa samodzielnie wybierać zajęć w wolnym czasie, nie może protestować przeciwko nadmiarowi obowiązków. Dziecko musi dążyć do perfekcjonizmu, do wykonywania wszystkiego w sposób doskonały. Bardzo wcześnie traktuje się je, jak gdyby było znacznie starsze, niż jest w rzeczywistości. Rodzice rządzą dzieckiem, nie przyznają mu praw do samodzielności, ograniczają swobodę dziecka i zakres jego aktywności przez narzucanie, zmuszanie, nagany. Wygórowane wymagania stają się dla dziecka utrapieniem, przekreślają radość dzieciństwa. Dzieci bardzo często załamują się, zamykają się w sobie, a nawet czasem popełniają samobójstwa. Dziecko zaczyna cofać się w rozwoju i nabiera przekonania o swej niskiej, niepełnej wartości. Rygorystyczne wymagania mogą doprowadzić do nadpobudliwości nerwowej, która utrudnia skupienie uwagi na wykonywanych czynnościach, zmniejsza odporność psychiczną. Dzieci takie często się buntują i w różny sposób wyrażają swoją agresję.

Prawidłowe postawy rodzicielskie wpływają korzystnie na rozwój społeczno – emocjonalny dziecka, na wyrabianie postaw i cech koniecznych do dobrego przystosowania w grupie rówieśniczej. Dziecko takich rodziców przejawia inicjatywę, współpracuje i współdziała z innymi.

Postawy rodzicielskie nieprawidłowe powodują powstawanie rozmaitych cech i zachowań niekorzystnych: agresywność, kłótliwość, nieposłuszeństwo, zahamowanie, bierność, brak koncentracji i wytrwałości w działaniu, nieufność wobec otoczenia, łatwość wchodzenia w konflikty z innymi, niepewność, brak inicjatywy itp.

Prawa i obowiązki rodziców

1. Rodzice mają prawo do wychowywania swoich dzieci w duchu tolerancji i zrozumienia dla innych, bez dyskryminacji wynikającej z koloru skory, rasy, narodowości, wyznania, płci oraz pozycji ekonomicznej. Rodzice mają obowiązek wychowywać swoje dzieci w duchu odpowiedzialności za siebie i za cały ludzki świat.

2. Rodzice mają prawo do uznania ich prymatu jako "pierwszych nauczycieli" swoich dzieci. Rodzice mają obowiązek wychowywać swoje dzieci w sposób odpowiedzialny i nie zaniedbywać ich.

3. Rodzice mają prawo do pełnego dostępu do formalnego systemu edukacji dla swoich dzieci z uwzględnieniem ich potrzeb, możliwości i osiągnięć. Rodzice mają obowiązek zaangażowania się jako partnerzy w nauczaniu ich dzieci w szkole.

4. Rodzice mają prawo dostępu do wszelkich informacji o instytucjach oświatowych, które mogą dotyczyć ich dzieci. Rodzice mają obowiązek przekazywania wszelkich informacji szkołom, do których uczęszczają ich dzieci, informacji dotyczących możliwości osiągnięcia wspólnych, (tj. domu  i szkoły) celów edukacyjnych.

5. Rodzice mają prawo wyboru takiej drogi edukacji dla swoich dzieci, która jest najbliższa ich przekonaniom i wartościom uznawanym za najważniejsze dla rozwoju ich dzieci. Rodzice mają obowiązek dokonania świadomego wyboru drogi edukacyjnej, jaką ich dzieci powinny zmierzać.

6. Rodzice mają prawo domagania się od formalnego systemu edukacji tego, aby ich dzieci osiągnęły wiedzę duchową i kulturową. Rodzice mają obowiązek wychowywać swoje dzieci w poszanowaniu i akceptowaniu innych ludzi i ich przekonań.

7. Rodzice mają prawo wpływać na politykę oświatową realizowaną w szkołach ich dzieci. Rodzice mają obowiązek osobiście włączać się w Życie szkół ich dzieci i stanowić istotną część społeczności lokalnej.

8. Rodzice i ich stowarzyszenia mają prawo wydawania opinii i przeprowadzania konsultacji z władzami odpowiedzialnymi za edukację na wszystkich poziomach ich struktur. Rodzice mają obowiązek tworzyć demokratyczne, reprezentatywne organizacje na wszystkich poziomach. Organizacje te będą reprezentowały rodziców i ich interesy.

9. Rodzice mają prawo do pomocy materialnej ze strony władz publicznych, eliminującej wszelkie bariery finansowe, które mogłyby utrudnić dostęp ich dzieci do edukacji. Rodzice mają obowiązek poświęcać swój czas i uwagę swoim dzieciom i ich szkołom, tak aby wzmocnić ich wysiłki skierowane na osiągnięcie określonych celów nauczania.

10. Rodzice mają prawo żądać od odpowiedzialnych władz publicznych wysokiej jakości usługi edukacyjnej. Rodzice mają obowiązek poznać siebie nawzajem, współpracować ze sobą i doskonalić swoje umiejętności "pierwszych nauczycieli" i partnerów w kontakcie: szkoła - dom.

XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX

Bliżej siebie – dalej od narkotyków

Mimo naszych starań dorastające dzieci rzadko zachowują się tak, jakbyśmy chcieli. Wciąż stwarzają sytuacje, które nas niepokoją. Zmieniają zachowania, nawyki i sposób bycia. Przebywają gdzieś do późnych godzin nie wiadomo z kim, nie uczą się tyle, ile naszym zdaniem powinny, zaniedbują swoje zainteresowania, nie chcą z nami rozmawiać. Wchodzą w nowy okres życia, naśladują starszych, chcą upodobnić się do kolegów. To problemy związane z okresem dorastania i są one naturalnym elementem rozwoju, chociaż mogą nam się nie podobać. Dlatego nie zawsze należy reagować na każdą zmianę w zachowaniu dziecka paniką, bo nie musi ona oznaczać, że nasze dziecko jest zagrożone .

Są jednak sytuacje, których nie wolno bagatelizować – np. narkomania.

Masz prawo sądzić, że z dzieckiem dzieje się coś niedobrego, gdy zauważysz kilka z wymienionych niżej objawów równocześnie:

• oddala się od ciebie, staje się obce, mimo, że wcześniej byliście blisko
• wyraża niechęć do rozmów, unika kontaktu, kłamie
• ma kłopoty z nauką, choć wcześniej dobrze sobie radziło, wagaruje
• jest niecierpliwe, rozdrażnione
• jest na zmianę pobudzone lub ospałe, sypia o dziwnych porach
• znika często wciągu dnia z domu pod dowolnym pretekstem
• wraca bardzo późno lub bez uzgodnienia nocuje poza domem
• ma nowych znajomych, których nie chce zapraszać do domu
• kwestionuje szkodliwość narkotyków, uważa, że powinny być zalegalizowane
• ma nadmierny apetyt lub nie ma apetytu
• ma przekrwione oczy, zwężone lub rozszerzone źrenice, przewlekły katar
• w jego pokoju dziwnie pachnie, miewa fifki i fajki różnych kształtów, bibułki do skrętów, biały proszek, pastylki nieznanego pochodzenia, opalone folie aluminiowe, leki bez recept, nieznane chemikalia
• z domu znikają pieniądze i wartościowe przedmioty

Co robić, gdy okaże się, że chodzi o narkotyki

Gdy masz pewność, że chodzi o narkotyki – zacznij działać, bo problem sam się nie rozwiąże. Nie działaj jednak pod wpływem emocji, nie rozpoczynaj rozmowy, gdy dziecko jest odurzone. Przygotuj się do rozmowy, zadbaj oto, by każde z was miało czas na tę rozmowę.

Wysłuchaj co ma dopowiedzenia na swoją obronę, ale nie daj się zwieść łatwym tłumaczeniom. Nie ufaj zapewnieniom, że znaleziony w jego pokoju narkotyk należy do kolegi. Nie daj się przekonać, że teraz taka moda i wszyscy biorą narkotyki. Nie uważaj za mniejsze zło, jeżeli mówi, że to „tylko trawka”. Nie obwiniaj się, kiedy mówi, że bierze z powodu kłopotów rodzinnych.

Jeżeli zbadasz, że był to incydent – daj mu szansę, nie traktuj jak narkomana. Porozmawiaj o konsekwencjach i zagrożeniach z powodu narkotyków, a także na temat presji i manipulacji ze strony grupy biorącej narkotyki. Powiedz, że złamało zasady, zawiodło twoje zaufanie i jak źle się z tym czujesz. Ustalcie nowe reguły i stosuj zasadę „ograniczonego zaufania” dopóki nie upewnisz się, że wszystko jest w porządku.

Jeżeli stwierdzisz, że dziecko ma już problem z powodu narkotyków, skorzystaj z pomocy specjalistów. Zdobądź adresy poradni lub specjalistów w zakresie uzależnień, którzy pomogą tobie i dziecku poradzić sobie z problemem. Wspólnie z terapeutą i dzieckiem ustalcie reguły postępowania i konsekwentnie ich przestrzegaj.

Jeżeli dziecko podejmie terapię, będzie potrzebowało od was dużo cierpliwości, zrozumienia i wsparcia.

Narkotyki i prawo

Posiadanie narkotyków jest czynem karalnym, ale łamanie prawa przez dziecko biorące narkotyki związane bywa także ze zdobywaniem pieniędzy. Mogą więc zdarzyć się kradzieże, wynoszenie wartościowych rzeczy, handel narkotykami, a także bójki i prostytucja.

Może zdarzyć się również, że twoje dziecko samo nie zażywa narkotyków, a jedynie handluje nimi dla chęci zysku. Powinno cię zaniepokoić, jeśli zauważysz, że posiada pieniądze z niewiadomego źródła, kupuje nowe, czasem drogie rzeczy, prowadzi niejasne interesy z kolegami.

Powinieneś wiedzieć, że:

• posiadanie narkotyków zagrożone jest karą więzienia do lat 3
• posiadanie znacznej ilości narkotyków zagrożone jest karą więzienia do lat 5 i grzywną
• produkcja narkotyków zagrożona jest karą więzienia do lat 3. W przypadku produkcji znacznej ilości narkotyków przestępstwo zagrożone jest grzywną i karą więzienia na czas nie krótszy od lat 3
• handel narkotykami zagrożony jest karą więzienia do lat 10
• udzielanie lub nakłanianie do użycia narkotyków zagrożone jest karą więzienia do lat 5

Podstawa prawna: Ustawa o przeciwdziałaniu narkomanii z dnia 29 lipca 2005 r. (Dz. U. Nr 179 , poz. 1485)

Przykłady szkód zdrowotnych i społecznych związanych z przyjmowaniem substancji psychoaktywnych

Szkody zdrowotne – somatyczne

• ostre zatrucie (przedawkowanie)
• wychudzenie, wyniszczenie
• zakrzepy w żyłach i zatory tętnicze
• wirusowe zapalenie wątroby HBV, HCV, HDV, rzadziej HAV
• zakażenia bakteryjne, w tym posocznice – np. gronkowiec złocisty
• zapalenia płuc, oskrzeli, zatok,
• owrzodzenie skrzydełek nosa i okolicy pod nosem
• martwica przegrody nosowej
• świerzb, grzybica
• choroby przenoszone drogą płciową
• patologie ciąży i porodu
• napady drgawkowe
• ropnie, ropowice skóry w miejscach po zastrzykach

Szkody zdrowotne – psychiczne

• bezsenność
• depresja/próby samobójcze
• zaburzenia nastroju (agresja, drażliwość, przygnębienie, apatia)
• zaburzenia pamięci
• ostre i przewlekłe psychozy
• zaburzenia seksualne
• zespoły organiczne, np. otępienie
• zaburzenia uczuciowości

Szkody społeczne

• osłabienie więzi rodzinnych
• bezdomność
• bezrobocie
• konflikty z prawem
• inwalidztwo
• utrata zdolności do samodzielnego i odpowiedzialnego funkcjonowania
• obciążenie społeczeństwa pomocą socjalną

Mały słowniczek slangu związanego z narkotykami

Jeżeli usłyszysz te nazwy w rozmowach swoich dzieci i ich znajomych, nie wpadaj w panikę i nie traktuj ich jak potencjalnych narkomanów. Być może narkotyki pojawiły się w ich otoczeniu i warto na ten temat porozmawiać.

Podajemy przykładowe słownictwo, jednak należy pamiętać, że slangowy język młodzieżowy jest niezwykle żywy i ciągle przybywają nowe określenia.

Slangowe nazwy narkotyków zostały podane przy charakterystyce poszczególnych substancji.

Akcesoria do używania narkotyków:

• do palenia, wdychania – lufka, fifka, fifa, bongo (fajka wodna) srebro, folia
• dożylnie – sprzęt, strzykawka, igła, pompka, gary, garnki, łyżka

Handlarz narkotykami: diler

Końcowa faza działania narkotyku: zejście, zjazd, dół

Miejsce handlu narkotykami: bajzel

Narkotyki ogólnie: towar, dragi, czady, materiał

Narkoman: ćpun, grzejnik

Określenie osoby ze względu na rodzaj zażywanej substancji: trawiarz, zielarz (palacz marihuany), brałniarz (palacz heroiny), klejarz (zażywający środki wziewne)

Porcja narkotyku: działka, gram, giet, bit, setka (np. 100 mg amfetaminy), cent(1 cm3 heroiny), gruda, linia, ścieżka, kreska (porcja kokainy, amfetaminy)

Stan po zażyciu: kop, jazda, trzepanie, odlot, odjazd, podróż, kręcenie, śmiechawa, trip

Stan związany z odstawieniem narkotyku: głód, być na głodzie, skręt, absta

Zażyć narkotyk:

• ogólnie – ćpać, brać, grzać, przygrzać, nagrzać się, zapodać, nawalić się, przyhajcować, rąbnąć sobie
• dożylnie – dawać w kanał, wjechać, pukać, huknąć, cyknąć
• palić – jarać, najarać się, spalić, przypalić, upalić się, kopcić, palić fifę
• wciągać do nosa (amfetaminę, kokainę) – snifować, zasnifować
• wziewnie – kirać, kleić się, dmuchać, przydmuchać, buchać

Zaburzenia psychiczne po zażyciu narkotyków: łapać paranoję, łapać flesze, łapać haluny

Zażywać nałogowo: być w ciągu, grzać

XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX

RADY DLA RODZICÓW - JAK UCHRONIĆ DZIECKO PRZED ZAŻYWANIEM ŚRODKÓW UZALEŻNIAJĄCYCH

• Rozmawiaj ze swoim dzieckiem o paleniu papierosów, piciu alkoholu, używaniu narkotyków.
• Rozwiewaj mity i koryguj błędne informacje, które dziecko uzyskało z różnych źródeł, najczęściej TV, filmów.
• Wyjaśnij dokładnie dziecku, dlaczego nie powinno palić papierosów, pić alkoholu, używać innych środków uzależniających.
• Wybierz najlepszy moment na rozmowę z dzieckiem.
• Ucz się naprawdę słuchać tego, co dziecko do Ciebie mówi.
• Nawiązuj do wypowiedzi dziecka, aby okazać mu, że go rozumiesz.
• Obserwuj twarz dziecka i “język” jego ciała.
• Wspieraj dziecko i dodawaj mu odwagi bez słów.
• Używaj odpowiedniej tonacji głosu, gdy odpowiadasz dziecku.
• W czasie rozmowy wtrącaj słowa i zwroty zachęcające dziecko do wypowiedzi, wskazujące na Twoje zainteresowania, oraz staraj się podtrzymać rozmowę.
• Pomóż swemu dziecku polubić siebie.
• Udzielaj mu wielu pochwał.
• Chwal wysiłek a nie wyniki.
• Nie porównuj wysiłków Twego dziecka z innymi.
• Gdy korygujesz postępowanie dziecka, krytykuj jego działania, a nie dziecko.
• Panuj nad swymi negatywnymi emocjami ( złością ).
• Powierz dziecku konkretne działania.
• Okaż dziecku, że go kochasz.
• Pomóż swojemu dziecku rozwijać trwałe wartości.
• Bądź wzorem dla swojego dziecka.
• Pomóż swemu dziecku rodzić sobie z presją rówieśników.
• Ucz dziecko cenić indywidualności innych ludzi.
• Wyjaśnij dziecku, czym jest przyjaźń.
• Daj dziecku wsparcie, aby umiało powiedzieć NIE.
• Zachęcaj dziecko do sprawdzenia w praktyce, jak mówić NIE.
• Poznaj fakty o piciu alkoholu i używaniu narkotyków przez młodzież.
• Wykorzystaj pozytywną presję rówieśników.
• Twórz własny kodeks rodzinny.
• Zachęcaj swoje dziecko do zdrowej, twórczej aktywności.
• Zachęcaj dziecko do uczestnictwa w różnych zajęciach szkolnych.
• Wykonuj różne rzeczy razem z dzieckiem.
• Współdziałaj z innymi rodzicami.
• Wiedz, co zrobić, gdy podejrzewasz, że Twoje dziecko pali papierosy, pije alkohol, używa narkotyków.

 

XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX

 

DRODZY RODZICE!

Z badań przeprowadzonych wśród młodzieży naszej szkoły na temat spożywania alkoholu wynika, że coraz więcej nastolatków pije nie tylko piwo i wino ale również wódkę. Nie jest łatwo w tej kwestii działania wychowawcze. Młodzież często sięga po alkohol by zamanifestować swoją niezależność, wyrazić bunt wobec dorosłych czy zaimponować kolegom. Mam nadzieję, że zamieszczony poniżej test i kilka wskazówek wychowawczych pomoże Wam Rodzicom walczyć o trzeźwość swoich dzieci.

 

Test dla rodziców – „Czynniki ryzyka i czynniki chroniące”

 

Test ma udzielić Ci przybliżonej odpowiedzi na pytanie na jakie ryzyko alkoholowe narażone jest Twoje dziecko. Zaznacz odpowiedzi na poszczególne pytania, zakreślając słowo „TAK” lub „NIE” przy każdym pytaniu.

1.	Czy Twoje dziecko stać na zakup alkoholu (piwa, wina lub wódki)?	TAK	NIE
2.	Czy zauważyłeś kiedykolwiek, że sklepy w Waszej okolicy sprzedawały alkohol nieletnim?	TAK	NIE
3.	Czy w środowisku, w którym przebywa dziecko, dorośli uważają za normalne swoje upijanie się lub palenie, lub branie dużej ilości leków?	TAK	NIE
4.	Czy punkt sprzedaży napojów alkoholowych są blisko domu, czy szkoły (po drodze, łatwo dostępne)?	TAK	NIE
5.	Czy żyjecie Państwo w skrajnie trudnych warunkach materialnych (długi, niedożywienie) lub w bardzo korzystnych warunkach materialnych, bardzo odbiegających od otoczenia wtedy też zakreślamy TAK?	TAK	NIE
6.	Czy sąsiedzi piją alkohol, naruszają prawo lub awanturują się po pijanemu?	TAK	NIE
7.	Czy w rodzinie ze strony ojca lub matki był ktoś uzależniony od alkoholu lub narkotyków (dziadek, stryj, wujek, ojciec, starszy brat)?	TAK	NIE
8.	Czy w środowisku domowym ktoś upija się lub bierze narkotyki (nawet od czasu do czasu)?	TAK	NIE
9.	Czy zostawiacie dziecku wolną rękę w sprawach tego, co mu wolno, a czego nie wolno w związku z alkoholem i innymi używkami?	TAK	NIE
10.	Czy Wasze małżeństwo znajduje się w stanie dłuższego i poważnego konfliktu (np. liczne kłótnie, ciche dni, brak zgody w ważnych sprawach) bądź w konflikcie są inne osoby dorosłe wychowujące dziecko?	TAK	NIE
11.	Czy dziecko niechętnie z Wami przebywa i rozmawia, zamyka się, unika kontaktu?	TAK	NIE
12.	Czy we wczesnym dzieciństwie (do 10 roku życia) dziecko często zachowywało się agresywnie?	TAK	NIE
13.	Czy dziecko ma stałe kłopoty w szkole?	TAK	NIE
14.	Czy zauważasz lekceważenie przez dziecko spraw swojej przyszłości, nauki, zawodu?	TAK	NIE
15.	Czy Twoje dziecko było odsunięte od rówieśników we wczesnym dzieciństwie?	TAK	NIE
16.	Czy koledzy lub koleżanki Twojego dziecka palą papierosy, popijają lub próbują narkotyków?	TAK	NIE
17.	Czy Twoje dziecko jest osamotnione, izoluje się, nie ma przyjaciół?	TAK	NIE
18.	Czy zdarzyło Ci się zauważyć, że dziecko dodatnio wyrażało się o piciu lub paleniu, że było pozytywnie nastawione do używek lub oczekiwało korzyści po ich zażyciu?	TAK	NIE
19.	Czy Twoje dziecko miało wcześnie (np. przed ukończeniem 14-15  lat) incydent upicia się lub zaczęło palić lub wzięło narkotyk?	TAK	NIE
20.	Czy miałeś trudności z udzieleniem odpowiedzi na te pytania?	TAK	NIE

 

Za każde „TAK” policz jeden punkt. Razem „TAK" = ......................................

 

Im więcej jest odpowiedzi na „TAK”, tym bardziej zagrożone jest dziecko. Każde pytanie odpowiada ustalonym naukowo czynnikom ryzyka. Co prawda czynniki te nie są równej wartości (niektóre zagrażają bardziej, inne mniej), ale można podać w przybliżeniu stopień ryzyka.

Za każde „TAK” policz jeden punkt. Razem „TAK” = .......................................

 

Im więcej jest odpowiedzi na „TAK”, tym bardziej zagrożone jest dziecko. Każde pytanie odpowiada ustalonym naukowo czynnikom ryzyka. Co prawda czynniki te nie są równej wartości (niektóre zagrażają bardziej, inne mniej), ale można podać w przybliżeniu stopień ryzyka.

 

Kolor żółty

 

Od 1 do 6 – stopień ryzyka podstawowy, obejmujący praktycznie większość (90%) młodych ludzi i zależy od sytuacji całego społeczeństwa (np. ceny i gęstości sieci punktów sprzedaży); OBECNIE OCENIA SIĘ TEN STAN JAKO BARDZIEJ ZAGRAŻAJĄCY, NIŻ W LATACH OSIEMDZIESIĄTYCH! Możesz mieć wpływ na wiele elementów tej sytuacji, np. na zjawisko sprzedaży alkoholu nieletnim. Zbyt mało osób reaguje na naruszanie prawa w tym zakresie. Możesz też popierać działania profilaktyczne w szkole, wspierać dziecko, pogłębiać umiejętności wychowawcze i więź z dzieckiem.

 

Kolor pomarańczowy

 

Od 7 do 13 punktów – powiększony stopień ryzyka, obejmuje znaczną część młodzieży również zależnie od lokalnego środowisko i typu szkoły (od 1/3 do 2/3 uczniów). Mogą być konieczne zmiany w postępowaniu dorosłych, w rodzinie, wzmocnienie wypływu wychowawczego. Konieczny udział dziecka w działaniach profilaktycznych.

 

Kolor czerwony

 

Od 13 do 17 punktów – stopień ryzyka bardzo wysoki, obejmuje od 10% do 15% młodzieży szkół ponadpodstawowych, zazwychaj już pijącej w sposób pozostawiający trwałe szkody. Wymaga od Ciebie głębszego zaangażowania i współpracy z innymi pomocnymi osobami, np. pedagogiem szkolnym, innymi rodzicami.

 

Kolor fioletowy

 

Powyżej 17 punktów ryzyko skrajnie wysokie, może oznaczać konieczność współpracy ze specjalistami, potrzebę terapii itp. NIEKTÓRZY SPECJALIŚCI UWAŻAJĄ, ŻE OKRES UZALEŻNIENIA SIĘ MOŻY BYĆ W PRZYPADKU MŁODEJ OSOBY BARDZO KRÓTKI – PONIŻEJ PÓŁ ROKU.

 

 

Nawet jeżeli liczba punktów jest wysoka – nie wpadaj w panikę. Jako rodzic możesz zrobić dla swojego dziecka najwięcej, nawet jeżeli byłaby potrzebna pomoc specjalistyczna, eksperci nie zrobią wiele bez Twojego udziału.

 

Jesteś w tych sprawach naprawdę osobą najważniejszą i niezastąpioną.

 

To, na szczęście nie wszystko. Oprócz czynników ryzyka specjaliści wyróżniają tzw. czynniki chroniące. Dziecko, które znajduje się w ich zasięgu, jest nieco lepiej chronione przed problemami z substancjami zmieniającymi świadomość. Oto one, wg literatury amerykańskiej i bieżących badań polskich.

1. Silna więź z rodzicami (rodziną).
2. Zainteresowanie nauką, hobby, rozwojem.
3. Regularne praktyki religijne.
4. Skłonność do szanowania norm społecznych, prawa, wartości, autorytetów.

 

Z tych czterech najważniejszych jest, jak się wydaje, pierwszy. Zatem doskonaląc wzajemne związki w rodzinie, dostosowując je do rozwoju dzieci i Was samych, rodziców - wykonujecie ważną pracę chroniącą Wasze dzieci przed problemami. Rodzice - jesteście dla NICH WAŻNI!.